Historie Noord-Holland
Holland was het belangrijkste gewest van een Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden (1588-1795). In 1795 werden de Bataafse Republiek uitgeroepen. Na de staatsgreep aangaande 21 januari 1798 werden op 23 april 1798 de Acte aangaande Staatsregeling aangenomen, waarmee een antieke gewestelijke grenzen radicaal werden gewijzigd. De republiek werd onderverdeeld in 8 departementen betreffende zo veel geoorloofd gelijke bevolkingsaantallen, waarbij Holland uiteenviel in:
dit departement betreffende Texel
dit departement aangaande een Amstel
dit departement van een Delf
Ook lagen verder het departement met de Schelde en Maas en het departement betreffende een Rijn deels op Hollands grondgebied.
Tenslotte voldeed een andere opstelling ook niet en na een instelling in 1801 over het Bataafs Gemenebest werd dit departement Holland ingesteld volgens de oude gewestelijke grenzen met Holland. In 1806 werden het Bataafs Gemenebest vernieuwen via het Koninkrijk Holland. Het jaar daarop werden dit departement Holland opgedeeld in dit departement Amstelland (overeenkomend met Noord-Holland) en dit departement Maasland (overeenkomend betreffende Zuid-Holland). Nadat in 1811 het Koninkrijk Holland voor dit Franse Keizerrijk werd gevoegd, werd Amstelland voor Utrecht gevoegd tot dit département een la Zuyderzée - Zuiderzeedepartement - en werden Maasland omgedoopt tot département des Bouches-de-la-Meuse - Monden van de Maas.
Nadat de Fransen eind 1813 uit Holland gevlucht waren, was de indeling aanvankelijk ongewijzigd. Met de Grondwet aangaande 29 maart 1814 werden de departementen vernieuwen via provinciën ofwel landschappen. Zuiderzee en Monden van de Maas werden verenigd in de provincie Holland. Via minister Aangaande Maanen werd in een grondwetcommissie nog een benaming Holland en West-Friesland voorgesteld "om juiste verlangen betreffende achtenswaardige Noordhollanders ... toe te melden", doch dit werd door de rest betreffende een commissie verworpen.[2]
De nieuwe provincie kreeg in 1814 2 gouverneurs, wier ambtsgebied overeenkwam betreffende een voormalige departementen Amstelland en Maasland. Vlieland en Terschelling gingen terug met Friesland tot Holland, maar een deel aangaande Hollands Brabant was voor Noord-Brabant en in 1815 werd ook het laatste Hollands Brabant, het Land aangaande Altena, bij Noord-Brabant gevoegd. Tenslotte werd in 1820 een grens met Utrecht en Gelderland vastgesteld.
Om een dominantie te reduceren werden Holland voor een grondwetsherziening over 1840 in Noord- en Zuid-Holland gesplitst. Een noodzakelijkheid hiertoe werden in Zuid-Holland ook niet gevoeld. In Noord-Holland gold het immers in sterke mate wegens Amsterdam, het in 1838 dit provinciaal gerechtshof aan zich voorbij zag kunnen ten gunste over Den Haag. In West-Friesland was men bevreesd voor een overheersende staat van Amsterdam en drong men aan op het herstel betreffende een verdeling zoals deze was tussen dit Noorder- en Zuiderkwartier voor 1795. Hier werd desalniettemin ook niet aan tegemoetgekomen. Nadat de Haarlemmermeer in 1855 was drooggelegd, werden die voor Noord-Holland gevoegd, waarna Zuid-Holland in 1864 dit grootste deel met de gemeente Leimuiden ter compensatie kreeg toegewezen.
In 1942 werden de eilanden Vlieland en Terschelling bij een provincie Friesland ingedeeld.[3] Het voormalige eiland Urk maakte tot 1950 deel uit over Noord-Holland.
Om 2010 tot 2012 was daar enig tijd sprake over ons samenvoeging van een provincies Noord-Holland, Flevoland en Utrecht. In 2014 werden overduidelijk het die plannen over de baan zijn.
Geografie Noord-Holland
Satellietfoto met dit Noorderkwartier, de IJsselmeerpolders en een deel betreffende Friesland
Noord-Holland bestaat grotendeels uit een kopvormig schiereiland tussen een Noordzee, de Waddenzee en dit IJsselmeer. In dit zuiden grenst een provincie aan Zuid-Holland en Utrecht, in het oosten via middel over een Houtribdijk en Hollandse Brug aan een provincie Flevoland en in dit noorden door medicament betreffende de Afsluitdijk met een provincie Friesland.
De provincie kan geraken onderverdeeld in een noordelijk deel ("Hollands Noorderkwartier") en een zuidelijk deel, waarbij het Noordzeekanaal (en vroeger dit IJ) zodra grens werkt.
Ten zuiden betreffende het Noordzeekanaal liggen een stedelijke gebieden met Amsterdam, Haarlem, een Haarlemmermeer met een luchthaven Schiphol en tegelijk het Gooi, eveneens een dichtbevolkt gebied, maar met ons landschappelijk volkomen ander karakter (bosrijk en ook niet totaal vlak).
Ten noorden aangaande het Noordzeekanaal bevinden zichzelf de Zaanstreek en verschillende, kleinere, segmenten en dorpen. Een dichtstbevolkte zone loopt tot iets voorbij een stad Alkmaar. Er bevinden zichzelf in dit deel van een provincie tevens landelijker gebieden: Waterland, de omvangrijke droogmakerijen Schermer, Beemster, Wormer en Purmer en totaal in dit noorden een Kop van Noord-Holland betreffende dit uitgestrekte West-Friesland, Wieringermeer, het voormalige eiland Wieringen en het waddeneiland Texel.
Een westkust aangaande de provincie is grotendeels door duinen beschermd. Op deze plaats liggen welbekende badplaatsen wanneer Zandvoort, IJmuiden, Wijk aan Zee, Egmond met Zee en Bergen. Daar waar de duinen door de Noordzee waren verzwolgen, werden de Hondsbossche Zeewering aangelegd.
Een streek tussen Haarlem, Velsen (met beide zijden van dit Noordzeekanaal), Beverwijk en Alkmaar heet Kennemerland. Ons deel betreffende Kennemerland vormt de IJmond, betreffende de Hoogovens en verschillende industrie: dit is dit westelijk gebied aangaande dit Noordzeekanaal, betreffende indien middelpunt een haven en sluizen aangaande IJmuiden. Ten noorden van Kennemerland ligt een antieke marktplaats Schagen en op een noordpunt over dit schiereiland de marinehaven Den Helder, tegelijk veerhaven hier wegens Texel.
Aan een oostkust liggen historische steden ingeval Hoorn, Enkhuizen, Medemblik, Monnickendam en Edam en ook dit eiland Marken en de opmerkelijke vissersplaats Volendam.
De voornaamste binnenwateren in Noord-Holland bestaan dit IJ (ooit ons zeearm) en het Noordzeekanaal betreffende de daarin, alang dan niet via zijkanalen, uitmondende riviertjes Amstel, Zaan en Spaarne, en dit Noordhollandsch Kanaal en het Amsterdam-Rijnkanaal.
Dialecten Noord-Holland
In Noord-Holland geraken verschillende dialecten gesproken. Landelijk geniet dit Amsterdams de meeste bekendheid, het behalve in Amsterdam in steden indien Alkmaar, Purmerend en Hoorn heel wat is te beluisteren, omdat op deze plaats heel wat Amsterdammers wonen. Een meest organische dialecten vindt men op het platteland. Op welke manier noordelijker men komt, hoe verdere het lokale dialect over de standaardtaal afwijkt; in het bijzonder dit Tessels en het Wierings beschikken over ons heel persoonlijk dit antwoord karakter.
Net wanneer in andere dialectgebieden kan zijn in Noord-Holland sprake betreffende ons teruggang betreffende de dialecten. Toch bestaan sommige dialecten nog opvallend vitaal. Betreffende name het Volendams is ter plaatse alsnog heel meestal gesproken. Andere dialecten, bijvoorbeeld dit Aalsmeers, zijn nagenoeg verdwenen.
Dit IJ is vanouds een barrière en het blijkt ook uit de vind meer dialecten. Een dialecten ten noorden over het IJ bestaan de meest afwijkende.
Tussen het IJ
Aalsmeers
Amsterdams (thans ook in Amsterdam-Noord, Alkmaar, Purmerend etc. te beluisteren)
Goois
Haarlems
Zandvoorts
De dialecten ten zuiden betreffende dit IJ en Noordzeekanaal lijken meer op de dialecten met Zuid-Holland en worden taalkundig dan ook dikwijls wanneer Zuid-Hollands beschouwd. Wel nemen de traditionele dialecten Aalsmeers en lees dit bericht hier Zandvoorts een overgangspositie in, betreffende zowel Noord- ingeval Zuid-Hollandse kenmerken. Een Gooise dialecten, welke intern vrij divers zijn, vallen in een Utrechtse band.
Boven het IJ
Zaans
Waterlands
Markens
Volendams
Kennemerlands
Egmonds (Derps)
West-Fries
Enkhuizens
Wierings
Tessels
Een dialecten over vanouds geïsoleerde gemeenschappen als Volendam, Egmond of een Waddeneilanden hebben ons heel eigen ontwikkeling doorgemaakt en zijn op sommige punten enorm conservatief gebleven, daar waar ze zichzelf op verschillende punten juist opvallend hebben vernieuwd en daardoor zeer scherp met een omliggende dialecten zijn gaan afwijken.
Een rangschikking van een dialecten boven dit IJ kan zijn problematisch en is aanleiding geweest tot verschillende polemieken in de taalwetenschap. Dikwijls kan zijn op een verwantschap betreffende dit Fries gewezen: met name de conservatievere dialecten (Tessels en Wierings) hebben veel geniepig betreffende dit Fries. Veel onderzoekers vermoedden een Fries substraat: de oorspronkelijke taal zou Fries bestaan geweest. Het Hollands zou het Fries pas laat verdrongen beschikken over en bezit het nooit volstrekt mogen vervangen, opdat Friese vormen en constructies alsnog voortleven in een dialecten. Ofschoon die theorie heel wat aanhang heeft, is ze via verschillende taalkundigen van de hand gewezen en zullen de Friese vormen eerder op ontlening en toeval berusten.[bron?]
Recreatie Noord-Holland
Recreatie Noord-Holland NV is ons overheids-NV, gesticht op 2 juli 2004, met de Provincie Noord-Holland mits enig aandeelhouder. Een bedrijf zorgt in opdracht over de besturen van de recreatieschappen voor de ontwikkeling, aanleg, het beheer en onderhoud aangaande zes recreatiegebieden in Noord-Holland: Het Twiske, Alkmaarder en Uitgeestermeer, Geestmerambacht[4], Spaarnwoude, Landschap Waterland en Groengebied Amstelland.
Natuur Noord-Holland
In Noord-Holland bestaan 2 omvangrijke nationale parken: dit Nationaal Park Duinen met Texel (een gehele westzijde met Texel) en dit Nationaal Park Zuid-Kennemerland (een brede duinstrook over Zandvoort tot in IJmuiden/Velsen).
Tevens bestaan daar in Noord-Holland ons tiental verschillende via Natura 2000 aangewezen beschermde natuurgebieden, waaronder dit Noordhollands Duinreservaat (over Wijk met Zee tot Schoorl), een Schoorlse Duinen en een Amsterdamse Waterleidingduinen (tussen Zandvoort en Noordwijk in Zuid-Holland).
Ten slotte bestaan er in Noord-Holland nog vele andere grotere en kleinere natuurgebieden, zoals het Goois Natuurreservaat, een Hulk, dit Naardermeer, dit Balgzand en een Loterijlanden.[6]
Natuurbeheer in Noord-Holland vindt o.a. regio via Vereniging Natuurmonumenten, Landschap Noord-Holland en Staatsbosbeheer.
Politiek Noord-Holland
1rightarrow Meer bonussen blue.svg Zie Politiek in Noord-Holland vanwege het hoofdartikel over dit onderwerp.
Gemeenten Noord-Holland
Noord-Holland is van de zomer ingedeeld in 48 gemeenten.
Aalsmeer
Alkmaar
Amstelveen
Amsterdam
Beemster
Bergen
Beverwijk
Blaricum
Bloemendaal
Castricum
Den Helder
Diemen
Drechterland
Edam-Volendam
Enkhuizen
Gooise Meren
Haarlem
Haarlemmerliede en Spaarnwoude
Haarlemmermeer
Heemskerk
Heemstede
Heerhugowaard
Heiloo
Hilversum
Hollands Kroon
Hoorn
Huizen
Koggenland
Landsmeer
Langedijk
Laren
Medemblik
Oostzaan
Opmeer
Ouder-Amstel
Purmerend
Schagen
Stede Broec
Texel
Uitgeest
Uithoorn
Velsen
Waterland
Weesp
Wijdemeren
Wormerland
Zaanstad
Zandvoort